Historia Blachowni

W 1534 roku jej nazwa brzmi Medari, inne źródła podają też Miedar, za czasów pruskich Medar-Blechhammer. Nazwa Blechhammer wywodzi się prawdopodobnie od walcowni lub kuźni blachy czarnej jaką w tym czasie tam wykonywano.

W 1719 roku na 300 morgach hrabia Adolf von Hoym założył piece hutnicze i sprowadził robotników cudzoziemskich do produkcji. Otrzymał 40-letni przywilej na produkcję blach prolongowanych przez Prusy. W 1819 roku wieś uwolniła się od pańszczyzny. W 1830 roku liczyła ona 7 chłopów, 12 zagrodników, 44 chałupników. Areał ziemi wynosił 840 morgów, w tym 609 morgów ziemi ornej, 100 morgów ogrodów, 117 morgów łąk. Szkoła z 2 nauczycielami miała 195 uczniów z Medar i Lenatrowitz. Ludność w 1855 roku wynosiła 842 mieszkańców, w 1861 roku 1059 osób, a w 1925 roku 975, w tym mówiących po polsku 830 osób . Podczas plebiscytu w Blachowni za Polską głosowało 276 osób, zaś za Niemcami 215 na 491 osób uprawnionych, w tym 100 emigrantów to w powiecie Kozielskim za Polską głosowało 25,1 % a za Niemcami 74,9 % .

W związku z niekorzystnym podziałem obszaru plebiscytowego w 1921, tutejsza okolica była terenem ciężkich walk podczas III powstania śląskiego. I tak 6 maja 1921 roku z Łabęd wyruszył 1 katowicki pułk piechoty im. J Piłsudzkiego pod dowództwem ppor. W. Fojkisa, który 7 maja 1921 roku zajął Sławęcice i Blachownię. Po zakończeniu powstania ziemie te zostały przyłączone do Niemiec.

W 1935 roku ludność wioski liczyła 1053 osoby. Po zmianie nazwy przez Nazistów w 1936 roku, zostaje nazwa Blechhammer. Po wybudowaniu Kanału Gliwickiego (Adolf Hitler Kanal , budowa trwała od 1934-1938r.) rozpoczęto w 1939 roku w Blechhammer (Blachownia) budowę zakładów hydrogenizacji węgla przez spółkę Mineralolbau GmbH z Berlina. Głównym produktem była benzyna syntetyczna otrzymywana w procesie uwodornienia węgla, który był dostarczany z pobliskich kopalni na Śląsku. Zakład został wybudowany przez tysiące więźniów, robotników przymusowych i jeńców wojennych z całego świata zgromadzonych w tutejszych obozach pracy. Rozciągały się one pomiędzy miejscowościami Ehrenforst (Sławęcice) i Blechhammer (Blachownia).

W 1944 roku lotnictwo amerykańskie (15 Armia Powietrzna Stanów Zjednoczonych) rozpoczęło ofensywę bombową przeciwko rafineriom położonym na Śląsku, w tym rafinerii Oberschlesische Hydrierwerke Blechhammer, w źródłach amerykańskich określanej jako „Blechhammer North”.

W czasie 18 nalotów, począwszy od 7.VII.1944 do 26XII 1944, zakłady w poważnym stopniu zostały zniszczone i unieruchomione. Produkcji nie wznowiono przed nadejściem ze wschodu Armii Czerwonej, która zajęła Blechhammer 31 stycznia 1945 roku. Rosjanie przeprowadzili całkowity demontaż, a raczej dokonali całkowitego zniszczenia fabryki, wywożąc jej pozostałości, dlatego poziom zniszczeń osiągnął 100 procent, zarówno w urządzeniach jak i aparaturze.

W grudniu 1945 roku Blachownia Śląska (taka nazwa obowiązywała) została gminą.

W 1946 roku liczba mieszkańców wynosiła 505 osób na terenie Ziem Odzyskanych ( I okręg administracyjny – Śląsk Opolski). Sześcioletni plan rozwoju z lat 1950-1955 przewidywał w Blachowni budowę wytwórni smoły i benzolu w Zakładach Koksochemicznych „Blachownia” (później Zakłady Chemiczne Blachownia, obecnie Holding Blachownia). Produkcję uruchomiono w 1952 roku, a w 1953 rozpoczęto budować elektrociepłownię „Elektrownia Blachownia”, którą ukończono w 1957 roku.

W czasie reformy administracyjnej kraju, 25 września 1954 roku, powołano na terenie powiatu kozielskiego 30 gromad, w tym gromadę Blachownia Śląska, obejmującą Blachownię i Lenartowice.

Autor: Waldemar Ociepski

Rok 1961 to włączenie Cisowej i Miejsca Kłodnickiego do gromady Blachownia Śląska.

1 stycznia 1973 roku Blachownię Śląską przyłączono do Kędzierzyna, wtedy też stała się jego dzielnicą. W 1975 roku nastąpiło połączenie miast Kędzierzyna, Koźla i Sławęcic wraz z trzema wsiami: Lenartowicami, Miejscem Kłodnickim i Cisową, dając początek dzisiejszemu miastu Kędzierzyn-Koźle.

Dzisiejsza Blachownia to peryferyjna, zapomniana dzielnica, która swój rozkwit ma już dawno za sobą. Pomimo tego, swoim urokiem a szczególnie historią dorównuje i nawet przewyższa inne dzielnice, które z racji swojej większej bliskości do centrum są bardziej zadbane i zauważane przez władze naszego miasta, Kędzierzyna-Koźla, liczącego obecnie nieco ponad 62 000 mieszkańców.

Facebook
Twitter
LinkedIn
Pinterest

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Szukaj

Najnowsze wpisy